PrestaShop 8.0 – co nowego?

PrestaShop jest jednym z najpopularniejszych silników sklepu dostępnych na licencji open-source. W przeciwieństwie do WordPressa, który ewoluował z platformy blogowej, do systemu który umożliwia również sprzedaż produktów, PrestaShop z założenia jest oprogramowaniem przeznaczonym dla e-commerce. W 2021 roku platforma została przejęta przez korporację MBE Worldwide, wchodząc tym samym w nową fazę rozwoju. Naturalnym jest więc, że kiedy 26.10.2022 r. ukazała się najnowsza wersja PrestaShop 8.0 – przyniosła ona duże zmiany.

Zmiana oznaczeń wersji

Pierwsza zmiana, która od razu rzuca się w oczy nie dotyczy kodu czy funkcjonalności silnika, a samego sposobu oznaczania kolejnych wersji. Dotychczas numeracja każdej głównej wersji zaczynała się jedynką, która w praktyce nie zawierała w sobie żadnej informacji. Wraz z pojawieniem się nowej wersji oznaczenie zostało uproszczone i dostosowane do branżowego standardu.

Jednocześnie znaczenie poszczególnych wersji ma być bardziej zgodne z systemem oznaczania oprogramowania nazywanym “wersjonowaniem semantycznym”, w którym numery wersji i sposób w jaki się zmieniają zawierają w sobie pewne informacje. Założenia tej metody:

• wersja główna – zawiera zmiany, które nie są kompatybilne wstecz, co oznacza że np. zewnętrzne moduły i integracje mogą nie działać prawidłowo z nową wersją,
• wersja drugorzędna (minor) – tu trudno o dosłowne tłumaczenie, w każdym razie jest to wersja, która zawiera ulepszenia istniejących oraz nowe funkcjonalności, które są kompatybilne z poprzednimi wersjami,
• wersja patch, czyli “łatka” zawiera jedynie poprawki błędów, pozostając kompatybilna.

Zmiana jest więc w dużej mierze podyktowana chęcią uporządkowania i uproszczenia systemu numeracji. Z drugiej strony podkreśla przełom technologiczny jaki nastąpił w nowym wydaniu w stosunku do poprzednich.

Zmiany technologiczne

Transformacja technologiczna silnika PrestaShop zapoczątkowana została już kilka lat temu wraz z pojawieniem się wersji 1.7. Po raz pierwszy został wtedy w nim zastosowany framework Symfony. Był on następnie implementowany w dalszych wersjach na kolejnych stronach zaplecza. Przebudowa nadal trwa, a zmiany jakie niesie ze sobą wersja 8.0 są częścią tego procesu.

Wsparcie nowszych wersji PHP i większa wydajność

Rozwój silnika PrestaShop w ostatnich latach nie nadążał za tempem pojawiania się kolejnych wydań PHP. Dla przykładu wsparcie dla wersji 7.4, która ukazała się 28.11.2019 r. pojawiło się dopiero 2 lata później – wraz z wydaniem w październiku 2021 r. PrestaShop 1.7.8. Użytkownicy platformy nie mogli tym samym być beneficjentem korzyści, jakie przyniosły nowe wersje PHP, zwłaszcza pod kątem poprawy wydajności.

Wersja 8.0 przynosi długo wyczekiwaną kompatybilność zarówno z wersją 8.0 jak i 8.1. Jest to o tyle istotne, że dla wersji 7.4 jedynie do 28.11.2022 r. będą wydawane poprawki bezpieczeństwa. Zalecane jest więc jak najszybsze przejście na nowsze wersje – co dla właścicieli sklepów PrestaShop nie było do tej pory możliwe.

Nowa wersja Symfony

Kolejną dużą zmianą technologiczną w nowym wydaniu PrestaShop jest aktualizacja frameworka Symfony do wersji 4.4. Ze zmiany tej ucieszyć się powinni zwłaszcza deweloperzy, którzy bezpośrednio pracują z kodem PrestaShop .

Jak wspominałem wcześniej jego implementacja została rozpoczęta w wersji 1.7. Zastosowano wówczas Symfony w wersji 2.8, która następnie została zaktualizowana do wersji 3.4 (wraz z pojawieniem się PrestaShop 1.7.4). Podobnie jak starsze wersje PHP starsze wersje Symfony tracą wsparcie twórców w zakresie błędów czy poprawek bezpieczeństwa. Wersja 3.4 straciła już wsparcie, aktualizacja była więc niezbędna.

Usunięcie przestarzałego kodu

W procesie rozwoju oprogramowania pewne funkcje w kodzie, które zostały zastąpione nowymi lub nie są już wykorzystywane nie są od razu usuwane. Oznaczane są najpierw jako “deprecated”, co można przetłumaczyć jako “przestarzałe” lub “wycofane”. Programiści mają wówczas czas na modyfikację wdrożonych przez siebie rozwiązań, które działały w oparciu o ten “przestarzały” kod zanim zostanie definitywnie usunięty.

To krótkie (i mocno uproszczone) wprowadzenie było konieczne, aby dla mniej technicznych czytelników naszego bloga bardziej zrozumiały był kolejny aspekt zmian w nowym wydaniu Prestashop – usunięcie przestarzałego kodu. Wiele funkcji oznaczonych w poprzednich wersjach jako “deprecated” zostało definitywnie usuniętych z wersji 8.0.

Zmiana ta jest istotna przede wszystkim dla programistów, którzy z pełną listą usuniętych elementów mogą zapoznać się w dokumentacji.

Nowe funkcjonalności

Przebudowa istniejącego kodu jest konieczna, ale to nie wystarczy aby dane oprogramowanie stało się konkurencyjne względem innych dostępnych na rynku rozwiązań. Użytkownicy oczekują nowych funkcji, które ułatwią im zarządzanie sklepem oraz dostosowanie go do wymagań klientów. Jakie nowe funkcje mają do zaoferowania użytkownikom twórcy PrestaShop?

Strona bezpieczeństwa i polityka haseł

W zapleczu sklepu stworzona została strona bezpieczeństwa, która umożliwia zarządzanie polityką haseł, a także zarządzanie sesjami pracowników i użytkowników.

Polityka haseł umożliwia określenie wymagań odnośnie poziomu złożoności hasła w ramach 5-stopniowej skali. Możliwe jest również ustawienie minimalnej oraz maksymalnej długości hasła.

Zarządzanie sesjami umożliwia przegląd historii logowań zarówno pracowników, jak i klientów, a w razie potrzeby również zdalne wylogowanie ich ze strony.

Poprawki SEO

Aktualizacja PrestaShop zawiera również kilka zmian, które sprawią że korzystające z tego silnika sklepy będą bardziej przyjazne dla wyszukiwarki. Najbardziej istotne z tych zmian, to dodanie widocznego na stronie opisu w kategoriach produktów oraz możliwość ustawienia kodu odpowiedzi “410 – gone” dla towarów wycofanych z oferty.

Wsparcie formatu webp i logo w svg

WebP to format obrazów stworzony specjalnie z myślą o stronach internetowych. Pozwala on na znaczne zmniejszenie rozmiaru plików graficznych, bez utraty jakości. Mniejszy rozmiar plików ma korzystny wpływ na czas ładowania witryny, który w przypadku sklepu jest niezwykle ważny. Dobrą wiadomością jest więc, że w nowej odsłonie PrestaShop wbudowana została funkcja konwersji obrazków do formatu WebP. Wprowadzona została również obsługa formatu SVG dla logo.

Nowe funkcje CLI

CLI to interfejs, który umożliwia zarządzanie aplikacją poprzez komendy wpisywane w wierszu poleceń. W PrestaShop 8.0 dodana została obsługa nowych poleceń:

• prestashop:config
• prestashop:debug

Pierwsza z nich umożliwia zarządzanie konfiguracją sklepu, druga umożliwia szybkie włączenie lub wyłączenie trybu debugowania.

Dalszy rozwój strony produktu w zapleczu

W wersji 1.7.8 ukazała się eksperymentalna wersja strony zarządzania produktem w zapleczu sklepu. Została ona zbudowana w oparciu o framework Symfony. Wersja 8.0 przynosi kolejne zmiany w jej działaniu, zwłaszcza łatwiejsze zarządzanie produktami z kombinacjami (wariantami). Pozostaje ona jednak nadal funkcją eksperymentalną i jako taka nie powinna być wykorzystywana w aktywnych sklepach.

Neutralność projektu open-source

Oprogramowanie PrestaShop powstało jako projekt open-source. Oznacza to, że jego kod źródłowy jest publicznie dostępny i każdy może go pobrać oraz dowolnie modyfikować. PrestaShop istnieje jednak również jako firma, która oferuje płatne produkty i usługi, jak na przykład moduły rozszerzające funkcjonalność silnika.

Pogodzenie idei, która stoi za otwartym oprogramowaniem z działalnością biznesową, która musi generować dochód jest niewątpliwie dużym wyzwaniem. Kierunek rozwoju, na który zdecydowali się deweloperzy projektu, to możliwie jak największa neutralność wersji open-source względem płatnych produktów firmy PrestaShop.

Pierwsze kroki w tym kierunku zostały poczynione już w 2021 roku, kiedy na potrzeby wersji open-source powstała dedykowana strona – prestashop-project.org. Wydanie 8.0 przynosi jednak na tym polu prawdziwy przełom, ponieważ wszystkie powiązania z płatnymi produktami firmy PrestaShop zostały z niej usunięte. Dotyczy to przede wszystkim sklepu z dodatkami – Addons Marketplace – który dostępny będzie od teraz jako niezależny moduł. Oprócz tego nowa wersja jest całkowicie niezależna od jakichkolwiek zasobów pobieranych z API prestashop.com.

Aktualizacja do wersji 8.0

Aktualizacja do wersji 8.0 ma być łatwiejsza, niż było w przeszłości przejście z wersji 1.6 na 1.7. Nadal jednak część wdrożonych zmian nie jest kompatybilna wstecznie – niektóre moduły, integracje czy też wprowadzone przez programistów modyfikacje mogą wymagać poprawek, aby pracować prawidłowo z nową wersją silnika.

Właściwa droga do przejścia na nową wersję to stworzenie niezależnej, testowej wersji strony, aktualizacja szablonu i wszystkich modułów, a dopiero po tym aktualizacja silnika. Następnie, po dokładnym sprawdzeniu działania wersji testowej, aktualizacje produkcyjnej wersji sklepu.

Podsumowanie

Silnik PrestaShop, pomimo swojej popularności, w ostatnich latach budził również wiele negatywnych skojarzeń. Krytykowany był za bardzo skomplikowany i przestarzały kod oraz brak wsparcia najnowszych wersji PHP. Od wydania poprzedniej dużej aktualizacji, do wersji 1.7, upłynęło kilka lat, a sam proces przejścia z 1.6 na 1.7 wielu właścicielom sklepów i deweloperom pewnie do dziś śni się po nocach 🙂

Twórcy projektu mieli jednak świadomość tych wszystkich problemów i wizję rozwoju, dzięki którym ma on wrócić na właściwe tory. Wersja 8.0 i zapowiedzi dalszych zmian, zgodnych z obranym kierunkiem, wyglądają obiecująco. Oby faktycznie sprawiły one, że rzeczywistość użytkowników PrestaShop stanie się łatwiejsza.